Hetrapport ‘In Gold We Trust‘ (IGWT) van Incrementum AG is nu aan de 11e editie toe en wordt algemeen beschouwd als het toonaangevende compendium op het gebied van goud en macro-economisch onderzoek.
De auteurs, Ronald-Peter Stöferle en Mark J. Valek, zijn sterk beïnvloed door de principes van de Oostenrijkse School van von Mises en Hayek, die een groot deel van hun commentaar vormen.
Voor het rapport van dit jaar hebben de auteurs gekozen voor de actuele en profetische titel ‘Showdown’.
Even terzijde, wie zou de ongelooflijke ‘originele economische rapstrijd‘ met ‘Keynes’ en ‘Hayek’ kunnen vergeten?
Stöferle en Valek betogen dat diepe wrijvingen in de wereldeconomie waarschijnlijk zullen resulteren in drie onafhankelijke maar verstrengelde confrontaties: monetair, geopolitiek en op het gebied van goudprijzen.
…waarin economische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen aan de vooravond staan van fundamentele verandering…
Monetaire confrontatie
In de afgelopen 18 maanden heeft de inflatie de VS en andere leidende economieën geteisterd.
In april 2023 stond PCE op 4,4%, een stijging van meer dan 4,2% in de vorige druk en ruim boven de brancheprognoses van 3,9%.
Het is vermeldenswaard dat zelfs deze optimistische voorspelling tweemaal het doelniveau van de Fed was.
Als reactie op de grote recessie van 2008 daalden de rentetarieven van de Fed tot bijna nul, om daar meer dan zeven jaar te blijven.
Dergelijke ultragemakkelijke beleidsmaatregelen in combinatie met kwantitatieve versoepeling waren voorbestemd om een recept te worden voor op hol geslagen inflatie.
Natuurlijk vond het grootste deel van deze goedkope injecties hun weg naar financiële marktinstrumenten, wat resulteerde in enorme activazeepbellen en het vertragen van de impact op gevestigde en meer zichtbare inflatiemaatstaven.
Pogingen van de Fed in het midden van de jaren 2010 om de rente te normaliseren werden snel gestaakt, omdat het terugtrekken van goedkope liquiditeit pijnlijk bleek te zijn en verstoorde prikkels de verkeerde allocatie van kapitaal bleven aanwakkeren.
Met het uitbreken van de wereldwijde pandemie zouden de zaken alleen maar uitdagender worden. Een verlaging met 100 basispunten in maart 2020 en een terugkeer naar bodemtarieven zouden noodzakelijk worden.
Tegelijkertijd brokkelden internationale toeleveringsketens af en stopten wereldwijde lockdowns de economische activiteit.
In een poging de koopkracht van huishoudens te behouden, voerden de Amerikaanse autoriteiten een ongekend fiscaal beleid en 800 miljard dollar aan loonbescherming in.
Deze gebeurtenissen hebben het vertrouwen niet geschokt van monetaire besluitvormers en ambtenaren van de schatkist, die bleven volhouden dat de inflatie ‘van voorbijgaande aard’ zou zijn, ondanks dat de PCE ver boven de doelstelling van 2% opschoot.
Het rapport verwijst naar Mohamed El-Erian, economisch hoofdadviseur bij Allianz, die verklaarde:
“De karakterisering van inflatie als tijdelijk is waarschijnlijk de slechtste inflatievraag in de geschiedenis van de Federal Reserve, en het resulteert in een grote kans op een beleidsfout.“
Deze fragiele en overbelaste economische situatie kreeg een nieuwe catastrofale schok: de Russische invasie van Oekraïne, die resulteerde in verstoorde voedselvoorzieningsketens, de meedogenloze uitrol van sancties, versneld nationaal protectionisme en een precaire geopolitieke situatie.
Cruciaal was dat het imago van de dollar als een ‘relatief’ neutrale waardeopslag werd aangetast, misschien permanent.
De agressieve Fed
Overrompeld haastten de Fed-leden en andere mondiale monetaire autoriteiten zich om de voorwaarden aan te scherpen en liquiditeit aan het systeem te onttrekken.
Onder leiding van Jerome Powell verhoogde het FOMC de rente in een tempo dat nog nauwelijks eerder was gezien, nadat het in 10 opeenvolgende vergaderingen was aangescherpt, waaronder vier opeenvolgende supergrote acties van 75 basispunten en twee verhogingen van 50 basispunten.
Een eerder stuk besprak de opvattingen van Danielle DiMartino Booth over verstrakking en de mogelijke impact van monetaire vertragingen.
Zoals alom werd verwacht, leidde het tijdperk van aanhoudend lage rentetarieven en de fervente weigering om het naderende spervuur van inflatie te erkennen, ertoe dat de CPI in juni 2022 een piek bereikte van 9,1%.
De Federal Funds Rate staat nu op 5,0%-5,25%, amper 15 maanden geleden nog 0%-0,25%.
De radicale beleidswijziging van de Fed had echter een prijs: de Verenigde Staten kregen eerder dit jaar drie van de vier grootste bankfaillissementen in hun geschiedenis te verduren.
Een artikel waarin de zorgen worden onderzocht die het regionale banksysteem domineerden, is hier beschikbaar.
Stöferle en Valek merken op:
“Al met al moest er sinds begin maart al meer dan 500 miljard dollar worden afgeschreven. Dit is een duidelijk waarschuwingssignaal dat het financiële systeem veel kwetsbaarder is dan algemeen wordt aangenomen.“
Ondanks de agressieve verkrapping door de Fed, blijft de inflatie ruim boven de doelstelling van 2% en dreigt niet alleen aanhoudend te blijven, maar zelfs hoger te stijgen.
Eerder vandaag werd de CEO van JPMorgan, Jamie Dimon, als volgt geciteerd:
“Inflatie is een beetje plakkeriger, ik denk dat mensen daar aan toe zijn, wat betekent dat de tarieven misschien iets meer moeten stijgen. Daar moeten mensen enigszins voorbereid zijn.“
Tekenen van de naderende recessie
Tegelijkertijd worden recessiekrachten steeds acuter.
De bbp-groei blijft laag, de rentecurve is diep omgekeerd, terwijl de Leading Economic Index van de Conference Board blijft waarschuwen voor een recessie in de komende 6 maanden.
Het is veelbetekenend dat de negatieve groei van de geldhoeveelheid zich nu op onbekend terrein bevindt, na vijf opeenvolgende maanden te zijn gekrompen voor het eerst sinds het begin van de registratie in 1959, wat een klap was voor alle verwachtingen van een zachte landing.
Economen merken al lang op dat de veerkracht van de arbeidssituatie het belangrijkste ingrediënt is geweest om de economie vertrouwen te geven, waardoor de Fed haar verkrappingstraject kon voortzetten.
De onverwachte robuustheid van de arbeidsmarkt vertoont echter eindelijk tekenen van vermoeidheid.
Productiegegevens laten bijvoorbeeld een inkrimping van het aantal overuren zien (op jaarbasis) sinds augustus 2022, nog verergerd door een scherpe daling van 20% in februari 2023.
De auteurs van de IGWT merken op:
“…[dit was] een betrouwbare recessie-indicator in het verleden.“
De onderstaande grafiek toont ook de explosieve stijging van het aantal ontslagen, met name in de technologiesector.
Voor nu zullen alle ogen gericht zijn op de niet-agrarische salarisgegevens van morgen en het rapport over de werkgelegenheidssituatie, waarbij Investing.com een stijging van 180K voorspelt, een daling ten opzichte van de 253K van vorige maand.
Bovendien merken de auteurs op dat in de moderne financiële geschiedenis regelmatig een crash volgt op het terugtrekken van een kunstmatige stroom van stimulansen, zoals vandaag het geval is.
De komende recessie zal niet alleen ongedisciplineerde bedrijven verpletteren die overeind zijn gehouden door de stroom van goedkoop geld, maar zal ook de noodzaak om de rente hoog te houden om de hardnekkige inflatie te bestrijden, afzetten tegen de overheersende impuls om de tarieven te verlagen om ‘prijsinstortingen’ en insolventies te doorstaan.
In tegenstelling tot sommige commentatoren die verwachten dat deflatoire effecten een welkom bijproduct van de recessie zullen zijn, merken Stöferle en Valek op:
“Als er systeemproblemen ontstaan, hebben centrale banken uiteindelijk maar één remedie, en dat is zorgen voor extra liquiditeit.“
Dit zou op zijn beurt de weg kunnen effenen voor een nog hogere inflatie.
We hebben dus reden voor onze eerste grote krachtmeting.
Gegeven dat PCE nog steeds tweemaal het streefpercentage is, zal de reactie van de Federal Reserve op inflatie noodzakelijkerwijs inflatoir zijn? Zal de instelling erin slagen te koorddansen temidden van een verzwakkende arbeidsmarkt, een afgemat consumentenvertrouwen en een sterk omgekeerde rentecurve?
Om het nog lastiger te maken, is het imago van de dollar geschaad door de gebeurtenissen van het afgelopen jaar, waarbij Andy Schectman, president van Miles Franklin Precious Metals opmerkte :
En als ze alle (andere landen) beginnen met het dumpen van dollars, en ik denk dat het snel zou gebeuren, zou je een tsunami van inflatie over de kusten van het Westen krijgen.
Geopolitieke confrontatie
De wereld gaat snel uit elkaar.
Om te beginnen heeft de wereldwijde pandemie de kwetsbaarheid van wereldwijde toeleveringsketens en gedifferentieerde prioriteiten rond gezondheidszorg blootgelegd.
In 2023 overtroffen de BRICS het collectieve bbp van de G7, goed voor naar schatting 31,5% van het wereldwijde bbp versus 30,7%.
Gevoed door dit vertrouwen zijn protectionisme, bilaterale valutaovereenkomsten en regionale veiligheid aan de orde van de dag.
In het naoorlogse tijdperk was de dollar de lijm van de internationale orde.
De golf van sancties en de bewapening van de dollar na de Russische invasie van Oekraïne hebben echter een schadelijke invloed gehad op de reputatie van de greenback.
In een uitgebreid artikel op Invezz getiteld wordt vermeld:
Zorgen over het vermogen van de VS om financiële stromen via het SWIFT-netwerk te verstoren, zijn niet nieuw, maar zijn plotseling gedwongen om de meest urgente vraag te worden in wereldwijde monetaire debatten. Het GeoEconomics Centre van de Atlantic Council heeft op 17 april 2023 in totaal 1.009 Russische entiteiten gecatalogiseerd die zijn gesanctioneerd door de Verenigde Staten, met nog eens 964 van dergelijke acties uit het VK, de EU, Canada, Japan, Zwitserland en Australië.
Om de controle van de dollar over het SWIFT-netwerk te omzeilen, zijn verschillende landen nu begonnen met bilaterale non-dollarovereenkomsten, terwijl de BRICS naar verwachting meer leden zullen accepteren en de oprichting van een nieuw monetair ecosysteem en betalingsmechanisme zullen bespreken tijdens de vergadering van augustus 2023.
Als gevolg van deze groeiende spanningen op het gebied van economie, valuta en grondstoffen verwachten de auteurs dat de internationale betrekkingen steeds confronterender zullen worden, met ruimte voor een confrontatie tussen het ‘verzadigde establishment’ (bestaande uit de VS en westerse bondgenoten) en de ‘hongerige parvenu’s’. ‘ (bestaande uit China, Rusland en hun partners).
In het bovengenoemde artikel werd ook opgemerkt:
In een belangrijke stap slaagde de Chinese regering erin een overeenkomst tussen Saoedi-Arabië en Iran tot stand te brengen om de diplomatieke betrekkingen te hervatten en een einde te maken aan het regionale conflict… Dit was nog niet zo lang geleden bijna ondenkbaar en heeft China geholpen een sterk imago in de regio te vestigen.
Bovendien:
…de Chinese regering nadert waarschijnlijk het formuleren van een vrijhandelsovereenkomst met de landen van de Samenwerkingsraad van de Golf (GCC), waaronder de VAE, Bahrein, Saoedi-Arabië, Oman, Qatar en Koeweit.
Dit zou de Amerikaanse invloed in de grondstofrijke regio aanzienlijk onder druk kunnen zetten.
Daarnaast lanceerde het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken in februari 2023 een zeer openbare en vernietigende aanval op het Amerikaanse dollarbeleid.
De Europese bevolking is ook niet immuun geweest voor de toorn van sancties, met grote vraagtekens bij de energiezekerheid van het blok op de lange termijn.
Tegelijkertijd neemt het resource-protectionisme toe met landen als Chili die bezig zijn met het nationaliseren van gewaardeerde lithiummijnen (meer lees je hier).
Gezien deze omstandigheden verwachten de auteurs dat het toneel klaar is voor een geopolitieke botsing, vooral nu de grondstoffensupercyclus aan kracht wint (waarover je hier meer leest).
De krachtmeting in de goudprijs
Het centrale onderwerp van de IGWT is de waarschijnlijkheid van een ‘showdown’ in goudprijzen.
De vraag naar goud en goudproducten zal naar verwachting blijven stijgen, met name vanwege zijn historische rol als inflatiehedge.
Zoals hierboven besproken, zal het geopolitieke scenario waarschijnlijk ook spannender worden, wat een andere bullish factor is voor goud.
De auteurs verwachten dat de vraag van centrale banken, met name in de niet-westerse wereld, een belangrijke drijfveer zal zijn, aangezien landen proberen over te stappen van dollarafhankelijke transacties naar bilaterale overeenkomsten of multilaterale inspanningen.
Uit de OMFIF Global Public Investor Survey 2022 bleek dat reservebeheerders graag hun goudbezit in de komende 12 tot 24 maanden matig of aanzienlijk wilden vergroten.
Met name de Nationale Bank van Polen kocht in april 2023 15 ton goud.
Nu goud een recordhoogte bereikt in verschillende valuta’s, verwachten de auteurs dat dit duidt op een naderende uitbraak van goudprijzen, zelfs in de USD.
Een omkering van het restrictieve monetaire beleid zou zeer gunstig zijn voor het gele metaal, aangezien financiële activa die rendement bieden, in directe concurrentie staan met goud.
Stöferle en Valek verwachten:
“…bij nieuwe all-time highs zal FOMO in werking treden en nieuwe spelers zullen dan in een flits het veld betreden.“
The post ‘In Gold We Trust’: drievoudige krachtmeting monetair beleid, geopolitiek en goud appeared first on Invezz.
