Sinds begin 2022 is de wereld ondergedompeld in een zeer ongelukkige en voortdurende tragedie.
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne koelt af en laait weer op, maar de gevechten blijven voortduren.
Nu Poetin geen duimbreed wil toegeven, en Oekraïne wordt voorzien van de modernste wapens en militaire steun van NAVO-leden, is er geen duidelijk einde aan het conflict in zicht.
De acties van het Kremlin hebben de woede gewekt van het door de VS geleide NAVO-blok en van andere landen, waarbij Rusland brute sancties moest ondergaan in een poging het land te dwingen zijn greep op Oekraïne te versoepelen.
De ironie
Ondanks de uitrol van strenge sancties en haar kritiek op landen die Russische energieproducten ontvangen als ‘financiering van de Russische oorlog’ in Oekraïne, is de EU goed op weg om dit jaar recordhoeveelheden Russisch LNG te kopen.
Dit terwijl de EU in mei 2022 plannen heeft aangekondigd om alle Russische fossiele brandstoffen tegen 2027 geleidelijk af te schaffen.
Global Witness, een internationale NGO opgericht in 1993 met kantoren in Londen en Washington DC, heeft een verbijsterende studie gepubliceerd waaruit blijkt dat Europese landen in de eerste zeven maanden van 2023 voor 5,3 miljard euro Russisch LNG hadden gekocht.
In termen van volume steeg de LNG-import uit Rusland van 15 miljoen kubieke meter in januari-juli 2022 naar 22 miljoen kubieke meter in de overeenkomstige periode van het lopende jaar, wat een snelle stijging betekent van 40% op jaarbasis.
In feite waren Spanje en België (waarbij Brussel grotendeels wordt beschouwd als de zetel van de EU-macht) wereldwijd de tweede en derde grootste afnemers van Russisch LNG.
In de eerste zeven maanden van het jaar kocht Spanje 18% van de Russische LNG-export, terwijl België 17% kocht.
Samen kochten deze twee landen 35% van het Russische aanbod, terwijl China met 20% de grootste afnemer was.
Frankrijk was de derde grootste Europese afnemer en consumeerde ongeveer 11% van de Russische voorraden.
Volgens analisten van Global Witness is het ongelooflijk dat de EU nu verantwoordelijk is voor het kopen van 52% van alle geleverde export uit Rusland, tegen 49% in 2022.
Dit aandeel was zelfs nog lager, namelijk 39% in 2021, wat erop wijst dat Europa, naarmate de oorlog vordert, op kooplustige wijze bezig is geweest, althans wat betreft Russisch LNG.
Op zijn beurt is Rusland met 16% van de import de op een na grootste leverancier van LNG aan Europa, na alleen de VS.
Het rapport merkt wel op dat de totale mondiale LNG-import het afgelopen jaar is toegenomen, maar deze is met slechts 6% gestegen, wat impliceert dat de Europese aankopen van Russisch LNG een groot deel van deze toegenomen handel kunnen hebben aangedreven.
In hetzelfde stuk citeerde Jonathan Noronha-Gant, senior campagnevoerder voor fossiele brandstoffen bij Global Witness, die betoogde:
…nationale (Europese) hoofdsteden kopen meer LNG van Rusland dan vóór de oorlog…Terwijl Europese landen de oorlog afkeuren, stoppen ze geld in de zakken van Poetin.
De Financial Times citeerde Noronha-Gant als volgt:
…(landen) hebben zo hard gewerkt om het Russische fossiele gas af te bouwen, maar vervangen het nu door het verscheepte equivalent.
CREA-nummers
Volgens de laatste cijfers van het Centrum voor Onderzoek naar Energie en Schone Lucht (CREA), gedateerd 27 augustus 2023, is de EU de grootste afnemer van Russische fossiele brandstoffen (waaronder steenkool, gas en olie) sinds het begin van de oorlog in februari 2022.
Het blok heeft in de loop van de looptijd voor 162.030 miljoen euro aan fossiele brandstoffen gekocht, terwijl China met 101.284 miljoen euro een verre tweede plaats inneemt.
In 2023 (wat is opgenomen in de bovenstaande statistieken) is deze trend omgeslagen: China heeft voor 42.286 miljoen euro aan Russische fossiele brandstoffen gekocht en de EU voor 21.067 miljoen euro.
Als we deze gegevens delen door de bevolkingscijfers van Worldometer, importeert de EU in euro’s echter bijna 1,6 maal zoveel als de Chinese Russische aankopen per hoofd van de bevolking.
“Hoe Europa de oorlog van Poetin financiert”
In augustus 2022 had de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba betoogd dat:
In elk vat Russische ruwe olie dat India krijgt, zit een flinke portie Oekraïens bloed.
In reactie op de laatste ontwikkeling verklaarde Palki Sharma, presentator van Vantage met Palki Sharma op Firstpost in een aflevering met de titel “Hoe Europa de oorlog van Poetin financiert”, het volgende:
Tot vorig jaar importeerde Europa heel weinig LNG… maar na de oorlog kwamen er sancties. Europese landen besloten te stoppen met het kopen van Russische olie, maar dat is slechts de helft van het verhaal. Na het verbieden van Russische olie begon Europa Russisch LNG te kopen, en veel ook… geef India en China de schuld voor (het kopen van) Russische olie. De oorlogskas van Poetin wordt dus steeds groter, maar het blijkt dat Europa hetzelfde doet. In dit tempo zou Europa dit jaar 10 miljard dollar aan Russisch gas kunnen uitgeven. Om wat context te geven: het Russische defensiebudget bedraagt ongeveer 100 miljard dollar en Europa betaalt 10 procent daarvan voor Russisch gas… zij financieren feitelijk de oorlog van Poetin.
Bij uitbreiding zou de totale invoer van Russische fossiele brandstoffen door de EU sinds het begin van de oorlog volgens CREA-gegevens gelijk zijn aan ongeveer 1,7 jaar van het Russische defensiebudget.
De waarheid is dat Europa volledig afhankelijk blijft van Russische fossiele brandstoffen, vooral in de aanloop naar het winterseizoen.
Ter verduidelijking: de afhankelijkheid kan wederzijds zijn, waarbij historische partnerschappen de EU en Rusland nauw met elkaar verbinden.
Om dit punt duidelijk te maken citeerde de FT Alex Froley, LNG-analist bij ICIS, die verklaarde:
…maar uiteindelijk kon Europa geen andere leveranciers vinden en Rusland geen andere kopers.
Interessant genoeg werd in een recent RFERL-rapport opgemerkt dat Bulgarije nu de derde grootste koper van Russische olie ter wereld is.
Jaar na jaar?
Ik zou de lezers graag willen meenemen naar een eerder artikel getiteld: “Kan Italië de noodlijdende economie nieuw leven inblazen met Russische roebels?”, waarin werd opgemerkt:
Uit angst dat Rusland in een mum van tijd zou kunnen stoppen met het leveren van gas aan het land, haastten Italiaanse functionarissen zich om vóór het winterseizoen gasopslagtanks bij te vullen, terwijl inbreuken op de beveiliging in het geval van de Nord Stream-pijpleidingen de urgentie alleen maar groter maakten. 90,7% van de gasopslagcapaciteit van het land was gevuld vanaf oktober 2022, tegen een recordlaagte van 30,9% in april 2022. Opgemerkt moet worden dat hoewel Italië vastbesloten is de Russische greep op zijn energiezekerheid te minimaliseren, de gasopslagniveaus van april 2023 gedaald tot 58,6%, wat het land opnieuw dichter bij de winter onder druk zou kunnen zetten.
Behalve Italië lijken ook andere Europese landen de hete adem van de winter te hebben gevoeld, waarbij de EU eerder deze maand opmerkte :
Door onze gasopslagcapaciteit vóór de winter te vullen, kunnen we ons voorbereiden op mogelijke verdere verstoringen en afsluitingen van de gaslevering. Europa is al voorbereid op de komende winter.
Het lijkt erop dat de EU-landen recordvolumes Russisch LNG hebben gekocht om de reservoirs in de aanloop naar de winter aan te vullen, waarbij ze een capaciteit van 90% hebben bereikt, ruim vóór de doelstelling van 1 november.
In juni 2022 heeft de EU een bindende doelstelling van 90% vastgelegd voor archiefopslagfaciliteiten vóór 1 november van elk jaar.
Deze trend komt goed tot uiting in een citaat van Henning Gloystein, directeur Energie, Klimaat en Hulpbronnen bij Eurasia Group, gepubliceerd door de FT:
Als we het gasverbruik niet structureel met 10 tot 15 procent terugdringen, lopen we het risico dat deze race [om de bevoorrading] jaarlijks wordt herhaald.
Dit impliceert dat zonder radicale veranderingen in het Europese energiesysteem de EU-landen waarschijnlijk elke winter Russische fossiele brandstoffen zullen blijven vragen om gastekorten te voorkomen en overeengekomen doelstellingen te bereiken.
In de praktijk kunnen dergelijke transformerende maatregelen echter uiterst uitdagend blijken en vereisen zij doorgaans goedkeuring van het Europees Parlement om operationeel te worden.
Tegelijkertijd kopen de EU-landen recordvolumes LNG van het Kremlin, en lijken ze het grotendeels niet eens te kunnen worden over de Rusland-kwestie.
In de bovenstaande diepe duik in de haat-liefdeverhouding van de Italiaanse economie met de roebel werd bijvoorbeeld ook opgemerkt:
(Spanje), waar de Russische LNG-import pas in april 2023 een piek kende van meer dan 6.500 GWh… de wederuitvoer van Russisch LNG naar Europa is zeer winstgevend gebleken.
In het artikel kunnen geïnteresseerde lezers meer details vinden over de uitdagingen waarmee verschillende EU-leden worden geconfronteerd met betrekking tot de Russische bevoorrading en de cruciale kwestie van energiezekerheid.
Op dit moment lijken de ambitieuze plannen van de EU om Russische fossiele brandstoffen uit hun energiemix te verwijderen en de realiteit van de situatie nogal ver weg.
The post De pijn en de ironie van de recordinvoer van Russisch LNG door de EU appeared first on Invezz.
